Historia

Początki jedłownickiej szkoły sięgają czasów bardzo odległych. Tak jak w wielu wsiach na Śląsku, tak i tu przy kościele powstała szkoła parafialna. Ówcześni kierownicy tych szkół, zwani często żakami, lub bakałarzami bądź “scholiarchae” byli zazwyczaj zatrudniani przez proboszcza, już w XVI i XVII wieku.
Właściwym ich zajęciem nie było jednak w owym czasie nauczanie dzieci w szkole, a raczej posługiwanie proboszczowi przy ołtarzu, czasem uczenie śpiewu i ministrantury jednego lub dwóch chłopców. Z chwilą umieszczenia w kościele organów, pełnili także funkcję organistów. Tak przestawiała się sytuacja kierownika szkoły do roku 1765, to jest do czasu wejścia w życie ustawy o reformie szkół na Śląsku. Posiadał on zawsze mieszkanie w tak zwanej szkole, to jest w budynku stojącym na gruncie kościelnym, ale przeznaczony dla celów szkolnych.
Źródła podają, iż już w 1658 roku funkcje kierownika jedłownickiej szkoły pełni Marcin Orłowski. Następnie wymienia się Jerzego Borskiego a po nim do roku 1711 lub 1712 pełni ten urząd Andrzej Jakubczyk. Od 1726 roku nazywa się go również organistą – prawdopodobnie wtedy ustawiono w tutejszym kościele pierwsze organy. Jego następcą został Kaspar Antoni Knur lub Knura, który był “żakiem” jedłownickim do 1743 roku, a po nim urząd organisty i bakałarza objął Paweł Jakubczyk, rodowity jedłowniczanin, syn w/w A.Jakubczyka. Pełnił tę funkcję aż do roku 1800.
W 1765 roku zgodnie z wytycznymi pruskiej reformy szkolnej ukończył kurs dla nauczycieli w Rudach i mógł nauczać dzieci według obowiązującej ówcześnie metody. Od tego czasu przy jego nazwisku figuruje już nazwa “schulmeister”. Następcą Pawła Jakubczyka był Walenty Zysk, który sprawował urząd kierownika szkoły i organisty do 1824 roku. Za jego czasów, to jest w 1817 roku, zbudowano nową, murowaną szkołę, w której mieściły się dwie szczupłe salki lekcyjne.
W 1825 roku kierownikiem szkoły i organistą zostaje Henryk Langier, ostatni z tego okresu nauczyciel uczący w języku polskim.
Od 1872 do 1922 roku, tak jak na całym polskim Śląskim, tak i tu, obowiązywała wyłącznie nauka w języku niemieckim. W tym okresie funkcję kierownika pełnił Teodor Sand, a po nim, do roku 1922 Wieloch, który zarządzał już szkołą 4 – klasową. W 1896 roku była to jeszcze szkoła 2 – klasowa. Jak wskazują źródła, jedłownicka szkoła istnieje od bardzo dawna.
Biorąc pod uwagę rok 1765, który był przełomowym w rozwoju oświaty na Śląsku, chociażby dlatego, że wprowadzony został obowiązek szkolny dla dzieci od 6 – 12 lat, a nauczyciele musieli ukończyć odpowiedni kurs, to dziś obchodzilibyśmy 247– lecie istnienia szkoły. Jeżeli zaś uwzględnić fakt wybudowania murowanej szkoły, czyli rok 1817, to dziś obchodzić by należało 195 – lecie. Jednak były kierownik tutejszej szkoły, pan Waltar, zapisał rok 1895 jako początek istnienia szkoły we współczesnym rozumieniu – szkoła więc liczy dziś 117 lat.